Poradnia neurologiczna

Poradnia neurologiczna zajmuje się identyfikowaniem i terapią dolegliwości dotyczących ośrodkowego oraz obwodowego systemu nerwowego. Neurologia stanowi istotny obszar medycyny skoncentrowany na problemach związanych z mózgiem, rdzeniem kręgowym oraz nerwami obwodowymi. Neurolog to lekarz, który specjalizuje się w rozpoznawaniu oraz leczeniu zaburzeń dotyczących systemu nerwowego. Fachowcy w naszej poradni przyjmują osoby z problemami neurologicznymi, pomagając wyjaśnić źródło objawów oraz dobrać odpowiednią terapię. Poprzez dokładny wywiad oraz badanie neurologiczne są w stanie zidentyfikować nawet drobne nieprawidłowości w działaniu systemu nerwowego.

"Mózg nie jest tylko siedzibą świadomości – jest zarządcą całego organizmu." - Oliver Sacks, profesor neurologii

Czym zajmuje się neurolog?

Neurolog zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem schorzeń mózgu, rdzenia kręgowego oraz nerwów obwodowych. Do jego obowiązków należy przeprowadzenie dokładnego wywiadu medycznego, który obejmuje analizę objawów, przeszłych chorób oraz stosowanych leków, a także realizacja badania neurologicznego. W trakcie badania lekarz ocenia takie elementy jak koordynacja ruchowa, siła mięśniowa, odruchy oraz wrażenia czuciowe, testując na przykład chód (chodzenie „po linii”), oraz reakcje na bodźce dotykowe i świetlne. Na podstawie uzyskanych informacji z wywiadu i badania neurolog podejmuje decyzję o dalszej diagnostyce (np. rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, EEG lub EMG), aby potwierdzić ustalenia. Ostatecznie lekarz wdraża spersonalizowany plan leczenia, który może obejmować leki, rehabilitację oraz zmiany w stylu życia, a także monitoruje jego rezultaty.

Zakres działań neurologa w praktyce:

• Rozpoznawanie problemów z układem nerwowym oraz tworzenie strategii terapeutycznych.
• Realizacja wnikliwych wywiadów oraz badań neurologicznych (analiza odruchów, koordynacji, siły mięśni oraz funkcji poznawczych).
• Wydawanie zleceń na dodatkowe testy (takie jak badania obrazowe i elektrofizjologiczne) w celu potwierdzenia diagnozy.
• Kontrolowanie terapii schorzeń neurologicznych oraz informowanie pacjenta o tym, co robić w przypadku wystąpienia nagłych symptomów.

Kiedy warto umówić się do neurologa?

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów neurologicznych konieczna jest wizyta u neurologa. Wskazaniami do takiej konsultacji są głównie przewlekłe lub nawracające dolegliwości, takie jak drętwienie lub mrowienie w kończynach, intensywne lub częste bóle głowy, zawroty głowy oraz trudności z pamięcią i koncentracją. Gdy pacjent odczuwa te symptomy regularnie lub gdy się one nasilają, warto skonsultować się z neurologiem. Specjalistyczna porada powinna być także uzyskana w sytuacjach nagłych, takich jak napady drgawek, problemy z mową lub widzeniem, osłabienie czy porażenie jednej strony ciała, a także przy innych symptomach wskazujących na uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego.

Objawy, które wymagają pilnej interwencji neurologicznej, obejmują: nagły niedowład lub porażenie jednostronne, intensywny (nazywany „piorunującym”) ból głowy, trudności w mówieniu, zamroczenie, utratę przytomności lub problemy ze wzrokiem. W takich okolicznościach pacjent powinien jak najszybciej udać się do oddziału ratunkowego w szpitalu lub wezwać pomoc medyczną, a następnie umówić się na wizytę u neurologa. Konsultacje neurologiczne są również istotne z punktu widzenia profilaktyki, na przykład przed procedurami chirurgicznymi, które mogą wiązać się z ryzykiem neurologicznym, oraz w przypadku przewlekłych schorzeń układu nerwowego. Wczesne działanie neurologa zazwyczaj pozwala uniknąć poważnych komplikacji oraz poprawić jakość życia pacjenta.

Jakimi chorobami zajmuje się neurolog?

Neurolog zajmuje się szerokim zakresem problemów związanych z układem nerwowym. Do kluczowych schorzeń, którymi zajmują się specjaliści w tej dziedzinie, należą:

• Choroby naczyniowe mózgu - takie jak udar mózgu oraz jego konsekwencje (niedowłady, problemy z mową, zaburzenia widzenia)
• Padaczka oraz inne zaburzenia napadowe - diagnozowanie i leczenie drgawek o podłożu neurologicznym
• Choroby neurodegeneracyjne - na przykład choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, pląsawica Huntingtona, stwardnienie rozsiane oraz stwardnienie zanikowe boczne (SLA)
• Bóle głowy i migreny - przewlekłe bóle głowy o różnorodnym pochodzeniu, w tym migreny oraz bóle klasterowe
• Nowotwory układu nerwowego - zarządzanie schorzeniami, takimi jak nowotwory mózgu czy rdzenia kręgowego
• Neuropatie i choroby kręgosłupa - jak rwą kulszową, zapalenia korzonków oraz dyskopatie wymagające oceny neurologicznej
• Zaburzenia motoryczne - przykładowo dystonie, zespół Tourette’a lub drżenie samoistne (diagnoza przyczyny i leczenie objawowe)
• Zaburzenia snu i pamięci - insomnię neurologiczną, narkolepsję; ocena demencji oraz innych zaburzeń kognitywnych
• Zaburzenia o charakterze zapalnym i metabolicznym - takie jak stwardnienie rozsiane, infekcje ośrodkowego układu nerwowego (takie jak zapalenie opon mózgowych, neuroborelioza)v

Badania EMG w poradni neurologicznej

• Zespół cieśni nadgarstka (zarówno jednostronny, jak i obustronny).
• Polineuropatia – uszkodzenia nerwów obwodowych.
• Choroby nerwu łokciowego.
• Próba tężyczkowa – wykorzystywana do diagnozowania tężyczki utajonej.
• Próba miasteniczna – pomocna w diagnostyce miastenii.
• Choroby mięśni i nerwów, takie jak SLA (stwardnienie zanikowe boczne) czy miopatia.Uszkodzenia splotu ramiennego.
• Badania kończyn dolnych i nerwu kulszowego – w przypadku dolegliwości bólowych lub rwy kulszowej.

Jak przebiega konsultacja u Neurologa?

Wizyta neurologiczna zazwyczaj odbywa się w kilku fazach:

1. Wywiad medyczny - Specjalista pyta o zgłaszane dolegliwości (typ, czas trwania, częstotliwość, intensywność) oraz o historię medyczną pacjenta i przyjmowane leki. Przed wizytą zaleca się przygotowanie listy leków, a jeśli to możliwe, przyniesienie wyników wcześniejszych badań neurologicznych lub obrazowych, takich jak rezonans magnetyczny.
2. Badanie neurologiczne - To jest nieinwazyjna analiza funkcjonowania układu nerwowego. Neurolog sprawdza między innymi koordynację ruchową oraz sposób chodzenia (np. chodzenie „po linii”), siłę mięśni, czucie powierzchniowe oraz odruchy fizjologiczne przy użyciu młotka neurologicznego. Dodatkowo ocenia reakcje na różne bodźce (dotyk, dźwięk, światło) oraz analizuje funkcje wzroku i słuchu. To badanie zazwyczaj nie powoduje bólu i umożliwia szybkie oszacowanie stanu ośrodkowego układu nerwowego.
3. Dodatkowe badania - W przypadku potrzeby neurolog może zlecić badania obrazowe (takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa) lub elektrodiagnostyczne (w tym EEG, EMG oraz badania przewodnictwa nerwowego). Celem tych badań jest potwierdzenie diagnozy lub wykluczenie innych przyczyn.
4. Omówienie diagnozy i strategii leczenia - Po zebraniu wszystkich informacji lekarz przedstawia wstępną diagnozę oraz sugeruje dalsze kroki (medykamenty, rehabilitację, kontrole u neurologa lub innych specjalistów). Wyjaśnia również pacjentowi, na co powinien zwracać uwagę w przyszłości oraz jakie objawy wymagają natychmiastowej konsultacji.

Każdy etap procedury ma istotne znaczenie, a dobra komunikacja między pacjentem a lekarzem ułatwia postawienie diagnozy. W naszej praktyce dbamy o to, aby pacjent czuł się swobodnie - lekarze chętnie odpowiadają na pytania i szczegółowo omawiają wszystkie fazy badania oraz leczenia.

Najczęściej zadawane pytania

1. Czy potrzebuję skierowania do neurologa?
Ze względu na prywatny charakter wizyty skierowanie nie jest potrzebne.

2. Czy neurolog wykonuje zabiegi?
Nie, neurolog specjalizuje się w diagnozowaniu oraz leczeniu zachowawczym. Operacje przeprowadza neurochirurg.

3. Na jakie badania może skierować neurolog?
W zależności od podejrzeń dotyczących konkretnej choroby neurologicznej, lekarz może skierować pacjenta na badanie rezonansu magnetycznego (MRI), tomografii komputerowej (TK), elektroencefalografii (EEG) lub elektromiografii (EMG). Badania te umożliwiają dokładniejsze zbadanie budowy i funkcji systemu nerwowego. Leczenie ustalane jest dopiero po ich ocenie.

4. Jak przygotować się do wizyty?
Pacjent powinien przyjść z wcześniejszymi wynikami badań takimi jak MRI, tomografia, EEG(jeśli takowe posiada) oraz z listą leków, które zażywa, a także notatkami o wcześniejszych chorobach. Dobrze jest przygotować pytania lub opisać swoje objawy, by nic nie zostało pominięte w trakcie rozmowy z lekarzem.

Źródła i rekomendacje naukowe

• Gorzkowska A., Klimkowicz-Mrożek A., Neurologia wieku podeszłego, PZWL 2023
• Jezela-Stanek A., Paprocka J., Genetyka w wybranych chorobach neurologicznych u dzieci. Od rozpoznania do leczenia, PZWL 2023
• Steinborn B. (red.), Neurologia wieku rozwojowego, PZWL 2023
• Wytyczne Polskiego Towarzystwa Neurologicznego
• Międzynarodowe standardy - American Academy of Neurology, WHO